Een ontslag wegens disfunctioneren kan niet zomaar worden gegeven. Hieraan vooraf gaat vaak een functioneringstraject. In dit functioneringstraject wordt de ambtenaar gewezen op zaken die hij dient te verbeteren in zijn functioneren. In functioneringsgesprekken worden eventuele afspraken vastgelegd.
Soms is het nodig een beoordeling op te maken. Een beoordeling is een besluit waartegen bezwaar en beroep openstaat. Een slechte beoordeling wordt vaak aangevochten omdat een volgende slechte beoordeling kan leiden tot een ontslag.
Niet alleen de kwaliteit van het werk wordt beoordeeld maar ook houding en gedrag van de ambtenaar. Dit betekent dat een ambtenaar zich fatsoenlijk dient te gedragen. Belangrijk in het functioneringstraject is dat de ambtenaar gewezen wordt op zijn tekortkomingen en dat hij de kans krijgt zich te verbeteren. Als dit achterwege wordt gelaten zal de rechter hier zwaar aan tillen. Een uitzondering is wel dat de verbeterkans achterwege kan worden gelaten indien duidelijk blijkt dat een verbeterkans geen enkele zin heeft.