Het hebben van een eigen onderneming kan, ondanks de bedrijfsvorm en ondanks en of er wel of niet sprake is van huwelijkse voorwaarden, een onderdeel zijn van de scheiding.

Eenstemmigheid

Er zal in de alle mogelijke situaties eenstemmigheid bereikt moeten worden bijvoorbeeld over aan wie het bedrijf toekomt bij uw scheiding, wat de waarde is van uw onderneming, de winst en of er wellicht uit de bedrijfswinst een kinder- of partneralimentatie kan worden betaald.

Ingewikkelde procedure De zakelijke afhandeling van een scheiding waarbij een onderneming betrokken is, leent zich minder makkelijk voor een "huis-tuin-keuken- scheiding". Alleen in die gevallen waarbij er sprake is van een éénmansbedrijf of een V.O.F. en de beide partners vrij snel overeenstemming bereiken, kan de scheiding grotendeels zelf worden afgehandeld.

Die onderdelen van de scheiding die betrekking hebben op de positie van de kinderen kunnen natuurlijk wel zelf worden afgehandeld.

Rechtsvormen

Wanneer u in gemeenschap van goederen getrouwd bent, valt het éénmansbedrijf volledig in de gemeenschap van goederen. Een V.O.F. waarin alleen de beide partners deelnemen, valt ook volledig in de gemeenschap van goederen.

Als er naast beide partners of één van jullie nog andere firmanten zijn, valt alleen dat deel wat van de partner of beide partners is in de gemeenschap van goederen. Wanneer de V.O.F. op naam jullie beiden staat en na de scheiding slechts één partner werkzaam blijft binnen de V.O.F. dan moet de rechtsvorm veranderd worden.

Via de notaris kan de rechtsvorm worden gewijzigd. Het éénmansbedrijf of de V.O.F, die niet in de gemeenschap van goederen valt, valt toe aan degene die het éénmansbedrijf of de V.O.F. (mede) op naam heeft.

Wanneer er sprake is van een andere rechtsvorm, waarin jullie beiden deelnemen, moet in kaart gebracht worden welk deel van het bedrijf toebehoort aan welke partner.

Ook wanneer slechts één van de partners officieel (mede-)eigenaar is van een bedrijf, moet in kaart gebracht worden of het mogelijk is dat de andere partner om welke reden dan ook aanspraak kan maken op een deel van het bedrijf of de bedrijfswinst.

Wanneer u hierover samen niet tot overeenstemming kunt komen, zullen over het algemeen deskundigen zoals een mediator van buitenaf ingeschakeld moeten worden om duidelijkheid te verkrijgen over de positie van beide partners ten opzichte van het bedrijf.

Een scheiding waarbij een of beide echtgenoten een bedrijf of stichting hebben is vrijwel altijd een complexe zaak. Specialistische bijstand is in dat geval een must. Onze advocaten hebben ruime ervaring met scheidingen en andere familierechtelijke procedures, waarbij een of meerdere ondernemingen betrokken zijn.

In het geval van alimentatie, dient niet alleen gekeken te worden naar het inkomen dat de ondernemer geniet, bijvoorbeeld via salaris uit de B.V. of door onttrekkingen aan vermogen uit de eenmanszaak of V.O.F., maar ook naar wat de ondernemer redelijkerwijs zou kunnen verdienen. Kan van de ondernemer gevergd worden zijn/haar salaris te verhogen of om dividend uit te keren? In hoeverre is –bij een eenmanszaak of zzp-er- de brutowinst leidend bij de bepaling van de alimentatie?

Of moet het inkomen van de ondernemer juist naar beneden bijgesteld worden? Als de ondernemer tijdens het huwelijk op te grote voet heeft geleefd, of er is sprake van een te verwachten daling in omzet en winst, dan kan er aanleiding zijn om bij de bepaling van alimentatie uit te gaan van een lager inkomen dan tijdens het huwelijk genoten werd. Bovendien zal moeten worden onderzocht of een bepaalde alimentatie de continuïteit van het bedrijf niet in geval brengt (de zogenoemde “uitkeringstest”).

Deelt bij de scheiding de andere echtgeno(o)t(e) mee in de waarde van uw onderneming? Ook die vraag hangt van veel factoren af. Zijn er huwelijkse voorwaarden? Zo ja, wat zeggen die over ondernemingswinsten en/of aandelen? En hoe zit het met pensioen? Heeft u pensioen opgebouwd in een B.V., of zijn er polissen? Hoe dan ook zal onderzocht moeten worden of het verdelen van pensioenaanspraken de continuïteit van de onderneming in gevaar brengt. Als dat zo is, hoe hier op te reageren?

Bij de beantwoording van al deze vragen zal samenwerking met uw boekhouder, accountant of fiscalist noodzakelijk zijn. Wij doen dat graag, om zo voor u een optimaal resultaat te bereiken.

Bij alle vormen van verdeling en afwikkeling huwelijkse voorwaarden kunt u rekenen op de expertise van De Koning Advocaten. Samen met u bekijken wij hoe de verdeling/afwikkeling zo goed mogelijk kan plaatsvinden. Ook als u al gescheiden bent, maar er is nog niets geregeld met betrekking tot de verdeling of afwikkeling huwelijkse voorwaarden, bent u welkom!

Algehele gemeenschap van goederen, beperkte gemeenschap van goederen of huwelijkse voorwaarden?

Bent u voor 1 januari 2018 gehuwd en bent u voor of tijdens het huwelijk niet naar de notaris geweest, dan bent u getrouwd in algehele gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alle goederen en zaken van u en uw echtgenoot, ook die van vóór het huwelijk, in een grote pot terecht zijn gekomen, de gemeenschap van goederen. Dit geldt ook voor alle schulden, ook die van vóór het huwelijk!

Wanneer sprake is van een algehele gemeenschap van goederen, gaat de wet ervan uit dat –op een enkele uitzondering na- beide echtgenoten gerechtigd zijn tot de helft van alle bezittingen en schulden. Dit lijkt een eenvoudige regel, echter het verdelen van de gemeenschap na echtscheiding kan een ingewikkelde klus zijn. Van belang is dat helder is welke vermogensbestanddelen aanwezig zijn op de dag dat het verzoekschrift tot echtscheiding is ingediend bij de rechtbank. Vervolgens moet bekeken worden hoe zo eerlijk mogelijk te verdelen. Niet elke zaak laat zich makkelijk in tweeën splitsen, denk bijvoorbeeld maar aan de echtelijke woning. Of aan een auto. Bepaalde zaken, zoals een erfenis die is ontvangen door de ene echtgenoot met uitsluiting van de andere echtgenoot, vallen niet in de gemeenschap.

Bent u na 1 januari 2018 gehuwd en bent u voor of tijdens het huwelijk niet naar de notaris geweest, dan bent u gehuwd in beperkte gemeenschap van goederen. Dat betekent dat niet alle bezittingen en schulden gemeenschappelijk zijn. Alleen de bezittingen en schulden die voor het huwelijk van u samen waren en de toekomstige bezittingen en schulden, zijn van u samen en vallen dus in de gemeenschap van goederen. Erfenissen en schenkingen vallen buiten de gemeenschap van goederen. Dat geldt ook voor de bezittingen en schulden die vóór het huwelijk van u alleen waren. In feite is dan sprake van drie vermogens; één van uzelf, één van uw (ex) echtgenoot en een gemeenschappelijk vermogen. Ook nu is het dus van belang dat helder is welke vermogensbestanddelen er zijn op het moment van indiening van het verzoekschrift tot echtscheiding en welke vermogensbestanddelen privé zijn of gemeenschappelijk.

Als u via de notaris huwelijkse voorwaarden bent overeengekomen, dan geldt voor de afwikkeling daarvan in principe de afspraken die u gemaakt heeft in de huwelijkse voorwaarden zelf. De wet biedt slechts een beperkt aantal regels voor de afwikkeling van huwelijkse voorwaarden. Bij huwelijkse voorwaarden kan ook afgesproken worden dat toch sprake is van een algehele gemeenschap van goederen, ook al bent u getrouwd na 1 januari 2018. 

Samenlevingsovereenkomst

Als u niet gehuwd bent, en uw samenleving eindigt, dan biedt de wet regels voor de verdeling van gemeenschappelijke zaken. Is er sprake van een samenlevingsovereenkomst, dan zijn de afspraken die u in de samenlevingsovereenkomst gemaakt heeft over de verdeling van zaken leidend.

Als u via mediation of ieder met een eigen advocaat afspraken heeft gemaakt die zijn vastgelegd in een echtscheidingsconvenant, dan hoeft een echtscheidingsprocedure niet veel tijd in beslag te nemen. Een verzoekschrift en het echtscheidingsconvenant zullen bij de rechtbank worden ingediend waarna de rechter de echtscheiding na ongeveer vier weken zal uitspreken. De echtscheidingsbeschikking moet dan worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Daarmee is de echtscheiding een feit. De onderhandelingen die leiden tot het echtscheidingsconvenant kunnen uiteraard wel enige tijd duren.

Als u en uw partner geen overeenkomst bereiken, zal één van u een verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank indienen. Daarop moet de ander binnen een termijn van maximaal 10 weken reageren. Binnen enkele maanden daarna volgt een mondelinge behandeling bij de rechtbank. Tijdens die mondelinge behandeling kunt u een toelichting op uw standpunten geven. De rechter zal vragen stellen. De uitspraak (beschikking) volgt dan meestal na ongeveer vier weken.

Bron: Vereniging van Familerecht Advocaten Scheidingsmediation.

Volgens de wet heeft degene die na de echtscheiding niet of niet genoeg in het eigen levensonderhoud kan voorzien recht heeft op een bijdrage van de andere echtgenoot. Die andere echtgenoot is dan verplicht bij te dragen in het levensonderhoud, mits hij/zij daar genoeg draagkracht voor heeft. Om te beoordelen of in uw geval partneralimentatie moet worden betaald, worden er berekeningen gemaakt. Dan is inzage in de inkomens- en vermogenspositie van belang.

Bron: Vereniging van Familerecht Advocaten Scheidingsmediation.

Als een echtscheiding onvermijdelijk is, zult u zich moeten laten voorlichten over de wijze waarop u de gevolgen van de echtscheiding wilt regelen. Scheiden kan op verschillende manieren: via mediation waarbij u samen met één mediator de scheiding regelt, of via eigen advocaten. Het is van belang dat u een keuze maakt voor een deskundig mediator of advocaat die u goed kan begeleiden. De mediator of advocaat zal u voorlichten over de onderwerpen die bij een echtscheiding aan de orde komen en u bovendien van de nodige informatie voorzien. Met de advocaat of mediator moet u nadenken over uw toekomst en die van de kinderen. Ook zal de advocaat/mediator de inkomens- en vermogenspositie met u doornemen.

Bron: Vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators.

Bij een echtscheiding moet u ook afspraken maken over het ouderdoms- en nabestaandenpensioen. Volgens de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding worden de tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomsaanspraken verevend. Dat betekent dat er na uw echtscheiding over en weer (een rechtstreeks) recht bestaat op de helft van het door ieder tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen. Daarop moet u dan binnen twee jaar na de echtscheiding aanspraak maken door een speciaal formulier aan de pensioenuitvoerder te versturen. U en uw partner kunnen natuurlijk ook afwijkende afspraken maken.

Bron: Vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators.

Wanneer u opnieuw gaat samenwonen of in het huwelijksbootje stapt, dan kan dat gevolgen hebben voor de afspraken die u in het kader van uw echtscheiding maakt of hebt gemaakt, of voor de beslissing die de rechter heeft genomen. Het kan zijn dat er een wijziging van de kinderalimentatie volgt doordat uw draagkracht wijzigt.

Bij hertrouwen en in bepaalde gevallen van (opnieuw) samenwonen eindigt bovendien de partneralimentatie. Ook als er geen sprake is van samenwonen of huwelijk kan er reden zijn de alimentatie opnieuw ter discussie te stellen, omdat er sprake kan zijn van een gewijzigde behoefte. De alimentatieontvanger kan kosten immers met de nieuwe partner delen en heeft daardoor misschien minder alimentatie nodig.

Bron: Vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators.